Wat doe je als je niet geholpen hebt? Als je te laat bent? Hoe leg je uit dat je het niet opgemerkt hebt? Wat had je kunnen of moeten doen?
Ondanks mijn oproep psychologische begeleiding uit de taboesfeer te halen en ondanks de blootlegging van mijn eigen ervaringen met zelfmoordgedachten bleef erover praten en hulp zoeken te moeilijk voor hem.
Hulpeloos, zo voel je je als er iemand uit je leven verdwijnt. De rituelen die je achteraf volgt geven jou de kans afscheid te nemen en de zaken een plaats te geven. Je voelt je hol vanbinnen, het besef dat vanaf nu alles anders zal zijn en blijven sijpelt druppelsgewijs door tot het je pijnlijk duidelijk wordt en blijft. Maar de tijd tikt door en stilstaan is onmogelijk. Maar je probeert, met elke vezel van je lichaam, terug te gaan tot je beseft dat je niet verder geraakt dan herinneringen. We selecteren daarom een aantal typerende situaties en proberen zo toch te ontsnappen aan de voortstuwende realiteit.
Schuldgevoel smeert zich uit, over al deze fasen heen, wanneer je beseft dat je had kunnen helpen. De kans dat je een signaal, een woord, een gebaar zou hebben gemist breekt je hart en je begint elk gesprek, elk contact opnieuw af te spelen in je hoofd. Wat je ook doet, je bent nooit zeker dat je niets over het hoofd hebt gezien en dat maakt je wanhopig. Hoe dan ook, je bent te laat. Ooit stond ik aan de andere kant, op het punt dezelfde beslissing te nemen. De ontreddering, het verdriet en de pijn die ik zo’n beslissing nu voel en zie voortbrengen zijn zo onmetelijk veel harder dan ik ooit had kunnen inschatten. Ik ben overtuigd : de gedachte uit het leven te stappen als redmiddel is nooit een oplossing, altijd een probleem.
Laten we daarom samen het onderwerp zelfdoding uit de taboe halen, laten we psychologische begeleiding aanprijzen in plaats van het te brandmerken als een zaak voor zwakken en zotten en laten we onze geliefden de kans te praten over gevoelens, over emoties en over wat hen dwars zit zonder vooroordelen, zonder scrupules, zonder taboes!
Opgedragen aan zijn gigantisch hart en rauwe humor,
Ik hoop dat je de rust vond die je zocht en verdiende,
Mijn intens medeleven aan zijn familie en vrienden,
Bedankt voor alles.
s.
Heb jij ervaring gehad met een zelfmoord? Heb jij er al eens aan gedacht? Hoe ging jij er mee om? Wat heeft jou geholpen zoiets te verwerken?
Deel het hieronder met mij alsjeblieft, zo help je zowel mij als anderen die worstelen!
Sien 16 december 2015
Steven,
100% met je eens dat dit uit de taboesfeer moet gehaald worden! Als psychologe ben er natuurlijk via mijn werk mee in contact gekomen. Maar in mijn eigen dichte familiekring ben ik helaas ook al te frequent met zelfmoordpogingen geconfronteerd geweest. Ook een klasgenoot van mij stapte uit het leven en een vader van een goede kennis. Om maar te zeggen: zelfmoord is helaas in Belgie overal aanwezig en ik denk dat er niemand is die kan zeggen dat hij of zij er nog nooit mee geconfronteerd werd, van dichtbij of veraf.
Een tijd geleden kon ik me moeilijk inbeelden hoe diep ongelukkig iemand moet zijn om het leven op zich de moeite niet meer waard te vinden en deze stap zet of met de gedachte speelt. Ik ben namelijk zelf een grote optimist die ondanks grote tegenslagen meestal toch snel hernieuwde energie en goesting in het leven vind. Het deed me daarnaast ook veel verdriet om me in te beelden dat iemand zo dicht bij je zo ongelukkig is en je voelt je dan zo machteloos in je poging te laten zien dat het leven wel echt de moeite waard is.
Zelf ben ik intussen helaas ook door die hel gegaan. De eindeloze, niet te verdragen, chronische pijn die me aan mijn bed kluistert, leverde me al meer dan eens erg zwarte gedachten op. Ik kan niet ontkennen dat het op zo’n moment ontzettend moeilijk is die gedachten te verbannen en niet meteen mijn hele morfinevoorraad ineens naar binnen te kappen. Gelukkig zijn er ook andere opties.
Ik denk dat het echt heel belangrijk is daarover te praten, zodat mensen je kunnen helpen of op z’n minst beseffen hoe ver je zit. Heel vaak is hulp namelijk wel echt mogelijk, maar het is nu eenmaal eigen aan een depressie of aan rouwen dat je dat op dat moment zelf niet ziet. Daarom ben ik ook blij met initiatieven zoals rode neuzendag enzo, die psychische moeilijkheden uit hun taboesfeer halen. Iedereen heeft het wel eens moeilijk en het hebben van zwarte gedachten maakt je niet gek! De taboesfeer die errond hangt zorgt er net voor dat mensen nog langer wachten om hulp te zoeken of er met iemand over te praten.
Onwijs veel delen dus deze blog!
Kus, Sien
Steven Claeys 16 december 2015
Beste Sien, bedankt voor jouw reactie!
Mijn grote zorg is dat psychologische bijstand als iets negatiefs wordt beschouwd. Je bent niet “sterk” genoeg of je bent heel snel volledig “gek” voor de buitenwereld, als je naar een therapeut gaat.
Hoewel mensen die de kracht hebben toe te geven dat ze hulp nodig hebben, een grote stap voor staan omdat zij het karakter hebben volledig eerlijk te zijn met zichzelf en hulp of gewoon een opluchtend gesprek durven aan gaan… Het stigmatiserend karakter maakt het veel harder de eerste stap naar begeleiding of bevrijding te zetten. Hopelijk heeft deze blog tóch wat impact… We zullen zien